Ontziratutako entsaladen %81ek pestizida hondakinak ditu
Aztertutako 26 entsalada ontziraturen marketatik, 5ek baino ez dute kutsadurarik, Frantziako 60 Millions de Consommateurs aldizkariak 2024ko martxoan argitaratutako eta Justicia Alimentariak aipatutako ikerketaren arabera. Bonduelle, Florette, Les Crudettes, Aldi, Lidl, Carrefour edo Monoprix entsaladak poltsan ikuskatu ondoren, emaitzak esan zuen ia produktu guztiek “kantzerigeno, mutageniko edo ugalketarako toxiko” (CMR) gisa sailkatutako pestizidak zituztela. Ikerketak plastikoan edo paperean ontziratutako entsaladak aztertu zituen (letxuga klasikoa eta iceberg, baita kalonjeak ere), tipologia guztietakoak. Frantziako markak (Bonduelle, Florette, Les Crudettes) eta supermerkatu-kate handien banatzaile-markak (Aldi, Lidl, Carrefour, Monoprix, Intermarché, E. Leclerc, etab.). Nekazaritza intentsiboko edo ekologikoko landareak izan edo ez, kontua zen jakitea pestizida-hondakinik ba ote zuten eta zer kantitatetan, baremo ulerterraz bati jarraituz: 0 puntuaziorik baxuena eta 20 puntuaziorik altuena. Grafikoari begiratu…
Greenpeace: “Hondartzarik gabe geratu gara klima-aldaketagatik, baina oraindik konponbidea dago”
Greenpeacek hondartzetako egoera kezkagarriaz ohartarazi du, baita klima-aldaketak horietan izango duen eraginaz ere. Erakunde ekologista horren arabera, itsas mailaren igoeraren kalkuluek Gipuzkoako hondartzen % 70i eta Bizkaikoen % 45i eragingo diete. [Greenpeace] Talde ekologistak txosten bat egin du Espainiako Estatuko hondartzen egoerari buruz eta autonomia-erkidego bakoitzeko itsasertzaren arrisku nagusiei buruz. Hego Euskal Herriari dagokionez, Greenpeacek lau “puntu beltz” nabarmendu ditu euskal kostaldean: Urdaibaiko Guggenheim museoaren proiektua, Petronorren lantegia Arena hondartzaren ondoan, Lemoizko zentral nuklear zaharraren lurretan arrain-haztegia jartzeko proiektua, eta Getarian hegalaburra gizentzeko etxalde baten proiektua. “Hirigintzaren boometik proiektu gutxirekin bizirik iraun zuen itsasertza izan arren, gune babestu bateko adibiderik txarrenetako batek mehatxatzen du: Urdaibaiko Biosferaren Erreserbako bigarren Guggenheim museoak. Beste puntu beltzetako bat Petronorrek Barbadun itsasadarrean duen lantegia da….
GRAINen txostena: “Arabiar Emirerri Batuek gero eta botere handiagoa dute munduko elikadura-sisteman”
Kezkagarria da EAUek gero eta kontrol handiagoa izatea laborantza-lurren eta ur-baliabideen gainean nazioartean, haien botere logistikoarekin eta segurtasun-agendarekin koordinazio estuan. Gobernuak elikagaien segurtasuna ekoizpen nazionalaren bidez indartu nahi izatea bide egokia izan liteke, benetan sostengagarriak diren sistemak garatuko balitu. Horretan ari badira ere, herrialdeak duen elikadura-hondakinen arazo lazgarriari ere heldu behar diote. Baina lurraz eta baliabide hidrikoez jabetzea – bereziki tokiko komunitateen baimen espliziturik gabe edo goseak gogor jotzen duen lekuetan – ez da onartu behar. Zoritxarrez, atzerriko nekazaritzaren inguruan EUEen anbizioak estuki lotuta daude pizgarri geopolitiko eta finantzarioekin. Eta gauzak okerrago bihur daitezke. Alde batetik, Saudi Arabiaren eta EAUen arteko aspaldiko lehia dago, bide horretatik paraleloan bultzatzen dituena, eta horrek azeleragailu gisa jokatzen du. Bestalde, krisi klimatikoak eragindako presio…
IPES-FOOD txostena: “Oinak lurrean dituzten elikagaiak”
Lurralde-merkatuak elikagaien segurtasuna eta erresilientzia lortzeko estrategia gisa Azken talkek -COVID-19aren hornidura etenetatik 2022ko inflaziora- elikagaien kate industrialetako pitzadurak agerian utzi zituzten, eta krisialdietarako egokia den mundu batean elikagaien segurtasuna lortzeko gaitasunari buruzko ilusioak txikitu zituzten. Krisi iraunkorrek, halaber, komunitateen “lurraldeko” merkatu erresilienteak eta hurbilak nabarmendu dituzte, pertsonen bilioak egunero elikatzen dituztenak, merkatu publikoetatik eta kaleko saltzaileetatik kooperatibetaraino, hiriko nekazaritzatik hasi eta zuzeneko lineako bendeetaraino, edo bilketa eta banaketa zentroetatik (“food hubs”) komunitateko sukaldeetaraino. Oinak lurrean dituzten elikagaiak txostenak elikadura-sare horien ikuspegi osoa eskaintzen du. Gainera, produktore txikien bizi-bitartekoen mantenuari egindako ekarpenak dokumentatzen ditu, populazio txiroenei elikagai osasuntsuak eskuratzeko aukera bermatuz, kulturei eta komunitateei eutsiz, eta norgehiagoketan zehar populazioak elikatzea zainduz. Txosten horrek eskatzen du gobernuek tokiko eta eskualdeko hornidura-azpiegituretan…
Liburua: Landa-eremuko emakumeen, indigenen eta CLOC/LVCren ondorengoen borroka
↓ Deskargatu liburua ↓ Latinoamerikako eta Karibeko emakume nekazarien, beltzen, indigenen eta arrantzaleen pentsamendu politikoa antolatzeko, borrokatzeko eta metatzeko hiru hamarkada baino gehiago sistematizatzeko ahaleginaren eta ametsaren emaitza da liburu hau. CLOC/LVCko Emakumeen Artikulazio Kontinentaletik sortutako proposamena da. Bertan daude emakumeen erakunde autonomoetako eta erakunde mistoetako emakumeak, eta horien artean lantzen dute kontinenteko nekazarien, indigenen eta beltzen borroken ekintza-estrategia. Liburu honetan, indigenen, beltzen eta herritarren erresistentziaren 500 urteetako kanpaina aldarrikatzen dugu, CLOC/Via Campesina eta gure Feminismo Campesino Popular eraikitzeko funtsezko une gisa. Urte asko behar izan ziren, emakumeen hainbat esku, hamaika bilera eta topaketa, ikerketa eta eztabaida kolektibo ugari. Lehenengo ideiak CLOC/LVCko Emakumeen Artikulazioan sortu eta eztabaidatu ziren 2007. urtean, eta orduz geroztik, barne-azterketako testuak eta emakume kontinentalen batzarren adierazpenak…
Liburua: “Territorios que alimentan” (Ángel Calle eta Isabel Álvarez)
Laburpena Egungo nekazaritzako elikagaien sistema globalizatuak ez gaitu elikatzen. Goseteek inguratzen gaituzte, desberdintasunak ereiten ditu, ondoezak pilatzen ditu, nekazaritza eta abeltzaintzako ekoizpen txikiak bideraezin bihurtzen ditu, sakrifiziora kondenatzen gaitu, larrialdi klimatikoari su gehiago ematen dio, emankortasuna higatzen du eta gero eta ur gehiago eskatzen du. Asko eragiten digu eta gutxi erabakitzen dugu. Hogei bat multinazionalek (Big Food) gure mahaietara zer produktu iristen diren eta zer toxiko eta ingurumen-ondorioekin gertatzen diren zehazten dute. Zer egin? Duela milaka urtetik hona, herri indigenak eta nekazariak elikagai sistema jasangarriak garatzen ari dira, lankidetzak, lurraldearen zaintzak eta ziklo materialak eta energetikoak ixteko ahaleginak bultzatuta. Gaur egun, erantzun hori agroekologiatzat hartzen da. Sutez eta elikadura-subiranotasunik ezaz betetako garai hauetan, garrantzitsua da praktika agroekologikoen oinarri diren hiru…
Nyéléni Buletina 56
↓ Deskargatu Nyéléni Buletina 55 (2024 Ekaina) ↓ Editorial Cuestionando la financiación del acaparamiento verde y azúl Destacados 1 Hay que acabar con la narrativa de la “economía verde” Destacados 2 Hacer frente a la “financiación azul” Cuadro 1 La Iniciativa Africana de Mercados de Carbono Cuadro 2 Acaparamiento de tierras de la economía verde Cuadro 3 ¿Qué es la agricultura del carbono y por qué es una solución falsa? Cuadro 4 Hundir algas para arreglar el clima: una nueva oleada de falsas soluciones Cuadro 5 El proceso Nyéléni, hacia un foro mundial de la soberanía alimentaria 2025 Voces desde el campo 1 Herman Kumara, Coordinador Nacional, NAFSO; Secretario General del…
Ekologistak Martxan taldearen txostena: “Txikitzeko teknika apalak”
↓ Deskargatu txostena (Gastelaniaz) ↓ Técnicas humildes para el decrecimiento da Ekologistak martxan taldearen txosten berria, munduko sistema sozioekonomikoak gaur egun bizi duen krisi anizkoitzetik abiatzen dena, gizakiaren jarduerek biosferaren mugak gainditzearen ondorioz. [Ekologistak martxan] Bere orrialdeek hainbat sektoretako teknikak aztertzen dituzte: elektrizitatea sortzea, zuzeneko aprobetxamendu mekanikoa, eraikuntza, erregulazio termikoa, elikagaien ekoizpena, prozesatzea eta kontserbazioa, ura eskuratzea eta kudeatzea, pertsonen eta salgaien mugikortasuna eta garraioa, eta industria arina. Hala ere, egileek azaltzen duten bezala, azterlanak ez du multzo zehatza, itxia eta orokorrean aplikagarria izan nahi. Azterlanak adierazle-sistema bat garatzen du, komunitate batentzat tekniken egokitasuna balioesteko balio dezakeena, honako hauetan oinarrituta: materialen eta energiaren erabileraren intentsitatea, materialen mota eta jatorria, eskatutako espezializazioaren konplexutasun-maila, diseinuan inplizituki dagoen hierarkia, eta erabilera eta potentzial…
Liburua: “Busturialdea-Urdaibairako garapen ekonomiko eta ekosoziala” (Ramón Zallo)
↓ Deskargatu liburua ↓ [Viento Sur] Bada abiapuntu bat, Busturialdea desberdin egiten duena, eta beste eskualde batzuekiko tratamendu instituzional aparta izatera behartzen duena. “Sakrifizio ekonomikoko eremua” izaten jarraitzen du, eta ez dugu nahi, gainera, “sakrifizio ekologikoko gunea” izatea. 27.878 hektareatik 20.877 basoak eta naturguneak dira, 558 ibaiak eta hezeguneak eta 5.773 nekazaritza-lurrak. Hori guztia ( %97) Erreserba baten zaintzaren ondoriozko debeku edo murrizketa gogorrei lotuta dago (1984tik). Erreserba hori arro osoko herritarrak zaintzen dituen bedeinkazioa da, eta planetaren eta Euskal Herriaren mesedetan egiten du. Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) erreserba bakarra da. 650 ha lurzoru urbanizatu baino ez dira geratzen giza bizitza lurrari lotzen dioten jarduera sozioekonomikoak egiteko, bateragarria den baso-ustiapena eta nekazaritza franko hondatua alde batera utzita. Bizitza kolektiboa higatzen…
IPES-Food txostena: Lurraren munduko prezioak bikoiztu egin dira azken 15 urteetan
IPES-Food erakundeak argitaratutako txostenaren arabera, 2008ko munduko finantza-krisiak lur-pilaketa izugarria eragin zuen. Baina nekazaritza-lurren gaineko presioak ez ziren inoiz desagertu. Hamabost urte geroago, lurraren munduko prezioak bikoiztu egin dira, eta nekazariak eta elikagaien segurtasuna bermatu eta lurra administratzen duten komunitateak kanporatzen ari dira. [IPES-Food] [Deskargatu txostena] Gaur egun, nekazaritza-lurren hedadura itzelak bereganatzen ari dira karbono-isuriak eta “akaparamendu berdea” egiteko beste modu batzuk konpentsatzeko, eta, horrez gain, ohiko lurrak pilatzeko presioak daude. Lurra eskuratzeko desberdintasuna areagotu egiten da munduko eskualde guztietan. Nekazariak eta elikagaien segurtasuna bermatzen duten eta lurra administratzen duten komunitateak kanporatzen ari dira. Txostenak lurren konpresioa lehengoratzeko eta lurrerako sarbide esanguratsua eta bidezkoa lortzeko beharrezkoak diren eraldaketa-ekintzak identifikatzen ditu. Besteak beste, erantzun komunitarioak klima- eta biodibertsitate-politiken erdigunean kokatzea, karbono-konpentsazio…
