Bizkaiko Aldundiak mendi-nekazaritzako nekazaritza-sektoreari laguntzen deialdia onartu du
Bizkaiko Foru Aldundiak, gaurko gobernu kontseiluan, nekazaritza-sektorerako laguntzen deialdia onartu du. Laguntza hauen bidez mendialdeetan eta lurraldeko beste eremu behartsuetan nekazaritza-ekoizpenak dituen zailtasunen ondoriozko kostu gehigarriak eta diru-sarreren galerak konpentsatuko dira. Laguntza hauen zenbatekoa 2.554.922 eurokoa da eta hartzaileak gure lurraldean nekazaritza-ustiategien titularrak diren pertsona fisiko eta juridikoak dira, eta lehia askeko erregimenean banatuko dira. Dirulaguntza hauen helburua bikoitza da, Aldundiaren arabera. Lehenengoa eremu horietako ehun sozioekonomikoa indartzea da, mendiko nekazaritzako eremuetan eta mendiko nekazaritzako eremu horiez bestelako mugaketa natural esanguratsuak dituzten eremuetan nekazaritza-sistemei eusteko. Bi lerro hauek bateragarriak dira euren artean eta diruz lagundu daitekeen gehieneko azalera 30 hektareakoa…
Marta Barba: “Tomate hidroponikoa lur faltagatik jarri da eta lur falta monolaborantzaren ondorio da”
Tomateaz tesia egina du Marta Barba-k eta Egonarria saioan Eli Pagolarekin elkarrizketan azaldu du zer den hidroponia teknika. Bere hitzetan, gakoa da aztertzea “noiz eta zergatik” sartu zen hidroponia Euskal Herrian: “Lur arazoak daudelako. Eta lur arazoak daude monolaborantzaren ondorioz”. Urte osoan tomatea jan beharraren logikari buruz aritu dira, eta baita ere Gaubeako makronegutegiaz eta “euskal” tomate batek egiten duen bidaiaz, hazia Txinan edo Amerikan sortzen dutenetik hemen hazten denera. [Argia] Euskolabel tomate asko hidroponikoak direla jakinda, hidroponia teknika azaltzeko eskatu dio Pagolak. Hauexek Barbaren azalpenak: “Funtsean hidroponiak esan nahi duena da, landare bat, kasu honetan tomateak, ‘uretan’ ekoizten direla….
Angela Hilmi eta Emile Frison: “Nekazarien protestak: norabide okerra”
Imajinatu inoiz egun librerik ez duzun lan bat. Hor, zure lanak, funtsezko zerbitzu publikoa emateak, hamarkadetan zehar ehunka mila euroko zorra izatera behartzen zaitu. Inoiz ez dakizu zenbat kobratuko duzun saltzen duzunagatik. Komunikabide nagusiek ez zaituztela aintzat hartzen edo iraintzen zaituztela. Non zure osasuna arriskuan dagoen nagusi diren praktiken ondorioz. Non ez duzun nahikoa irabazten pentsio batekin erretiratzeko. Behin erretiroa hartuta, belaunaldi berririk ez dago agintea hartzeko prest, bizi-kalitatea txikia dela uste baita. Ongi etorri Europako egungo nekazaritzara. Eta ez Europan bakarrik, mundu osoan ere bai. [IPES-Food] [Jatorriz Green European Journal-ek argitaratua] Nekazarien frustrazioa Ez da zaila ulertzea zergatik azken…
Gotzone Sestorain: “Trantsizio agroekologiko erreal baten alde”
* Gotzone Sestorain Etxalde-ko kidea da 2024ko lehen hilabetetan bai Europa osoan, baita Euskal Herrian ere, nekazarien mobilizazioak izan dira protagonista, sektoreak duintasunez bizitzeko dituen zailtasunak eta etorkizuna argi ez ikusteak izan dituztelarik erregai nagusia, zenbait tokitan agroindustriaren esku ezkutuek ere xaxatu eta baliatu dutelarik olatua. [Naiz] 2024ko lehen hilabetetan bai Europa osoan, baita Euskal Herrian ere, nekazarien mobilizazioak izan dira protagonista, sektoreak duintasunez bizitzeko dituen zailtasunak eta etorkizuna argi ez ikusteak izan dituztelarik erregai nagusia, zenbait tokitan agroindustriaren esku ezkutuek ere xaxatu eta baliatu dutelarik olatua. Aurreko etxaldeko zenbakian argi azaltzen zen bezala, arazoaren jatorria eta honek esakatzen dituen…
Manifestazioak deitu dituzte Bilbon eta Iruñean “alternatiba ekosozial justuaren alde”
Eragile sozial, sindikatu eta mugimendu ezberdinek mobilizazioak deitu dituzte maiatzaren 11rako Alternatiba Ekosozial Justua aldarrikatzeko. Mobilizazioak eguerdiko 12etan izango dira Iruñean Gaztelu Plazatik eta arratsaldeko 5etan Bilbon Jesusen Bihotzetik.. Mobilizazioen deitzaileak Euskal Herriko Eskubide sozialen Kartak, Emakumeen Mundu Martxa eta Gune Ekosozialista izanik ere, beste hainbat eragilek babesten dituzte mobilizazioak. Orain arteko bideari jarraiki, datozen hilabeteetan babesak biltzen eta lantzen, eta elkarrekin egindako prozesua eta sortutako konfluentzia jorratzen jarraituko dute. “Alternatiba ekosozial justua beharrezkoa da -esaten dute deitzaileek-. Egungo egoerak krisi ekologiko sakonera eta bizitza eta lan gero eta prekarioagoetara garamatza. Erregai fosilei eta ekonomiaren hazkunde infinituaren logikari lotuta jarraitzen…
EBko elikagaien erdiek plagizida hondakinak dituzte
Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) arabera, elikagaien %48,6k plagizida hondakinak ditu. Aztertutako elikagai guztietatik, %47k (5.512) hondakin bat edo gehiago zituzten, “baimendutako mailak baino kontzentrazio txikiagoetan edo berdinetan”; %1,6k (192), berriz, baimendutako mailetatik gorako hondakinak zituzten. Gainerako %51,4ak (6.023 lagin) ez zuen hondakin maila kuantifikagarririk. [Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritza] EFSAk Europar Batasuneko elikagaietan dauden pestiziden hondakinei buruz apirilaren 23an argitaratutako azken txostenak ohiko kontsumo-produktuetan aurkitutako hondakin-mailen ikuspegia ematen du. Hamabi elikagaietatik ausaz jasotako laginak aztertu ziren: sagarrak, marrubiak, melokotoiak, ardoa (beltza eta zuria), letxugak, azaburuak, tomateak, ziazerbak, olo-aleak, garagar-aleak, behi-esnea eta txerri-koipea. EBren programa koordinatuan aztertutako laginei dagokienez: %51,4 (6…
Elikadura burujabetzaren aldeko mobilizazio soziala deitu dute Nafarroako 150 erakundek baino gehiagok Iruñean
Nafarroako 150 erakundek baino gehiagok elikagaien subiranotasunaren aldeko eta eredu industrialaren aurkako adierazpena sinatu dute. Gainera, Nafarroako gizartea mobilizatzera deitu dute, lehen sektorearen eta, batez ere, ekoizle ekologikoen eta txikien egoeragatik. Bestetik, Valle de Odieta enpresa, Mercadonaren saltoki bat eta AN agroindustriako taldearen egoitza nagusia “zigilatu” dituzte elikadura burujabetzaren eta agroekologiaren aldeko ekimen batean. Parte hartzaileek larunbata honetan Iruñean egingo den manifestazioan parte hartzeko deia ere zabaldu dute. Hainbat gizarte-sektoretako 150 erakundek baino gehiagok, hala nola kontsumo arduratsuko taldeek, sindikatuek, lurraldearen defentsarako erakundeek, feministek edo gizarte-ekonomiakoek, besteak beste, mobilizazio bat deitu dute apirilaren 27rako, larunbata, Iruñean, 17:30ean, Baluarteko plazan. “Muturreko…
Europako Batzordearen txostena: praktika desleialen %36 elikagaien industrian gertatzen dira
Batzordeak txosten bat argitaratu du elikagaien hornikuntza-kateko merkataritza-jardunbide desleialei buruzko zuzentarauaren aplikazioari buruz. Txostenaren arabera, hautemandako praktika desleialen %41 txikizkako merkataritzan detektatu ziren ( %47 2022an), %36 elikagaien industrian ( %27 2022an) eta %22 handizkako merkataritzan ( %25 2022an). [Revista alimentaria] [Batzordearen txosten osoa] Merkataritza-jardunbide desleialei buruzko Erkidegoko zuzentarauak hamasei jardunbide debekatzen ditu, nekazari eta hornitzaile txikienei kalte egin diezaieketenak. Bi bloketan banatuta daude: praktika komertzial desleial beltzak (debekatuak, inguruabarrak edozein direla ere), eta praktika komertzial desleial grisak (soilik debekatuak aldez aurretik alderdien artean termino argietan eta zalantzarik gabekoetan adosten ez badira). Praktika desleial beltzak: Nekazaritzako produktuetarako eta elikagai galkorretarako…
Klima aldaketak nekazari txikien % 80ri eragingo die eta landu daitekeen lurra murriztuko du
Lehortea edo tenperatura altuak bezalako fenomenoek bultzatu dituzte nekazaritzako, abeltzaintzako edo arrantzako profesionalak teknologiari aukera bat ematera, erronka horiei aurre egiteko ez ezik, sistema erresiliente bat lortzeko ere. [Sostenibilidad] McKinseyk egindako ikerketa baten arabera, klima-aldaketak 10 nekazari txikitik 8ri eragingo die eta landu daitekeen lurra murrizten lagunduko du. Datu garrantzitsua da, batez ere kontuan hartzen badugu mota horretako ustiategien eskaria %60 handituko dela 2050era begira. Klima-aldaketak nekazaritza-sektorearen jarduera produktiboan eta ekonomikoan dituen ondorioak arintzeko, DATAlife Berrikuntza Digitaleko Hub-a bezalako adituek teknologiaren aldeko apustua egitea gomendatzen dute, eremuari ingurumen-kredentzialak hobetzen laguntzen diolako, lehiakortasunik galdu gabe. “Nekazaritzako Elikagaien Sektorea Digitalizatzeko Behatokia” inkestaren…
EBko fruta eta barazkien batez besteko kontsumoak ez du eguneko gutxieneko helburua lortzen: 400 gramo per capita
Freshfel Europe-ko Kontsumo Monitorearen azken edizioak adierazten duenez, EBko fruta eta barazkien batez besteko kontsumoa 350 g/egun/kapita izan zen 2022an, OMEk gomendatutako 400 g-tik urrun oraindik. [aenverde] Freshfel Europeren arabera, koronabirusaren pandemian hasi zen joera positiboa gelditu egin da Ukrainako gerraren eztandak eragindako krisi ekonomikoaren ondorioz, kontsumitzaileen erosteko ahalmenari larriki eragiten eta elikagaietan duten gastua mugatzen ari baita. Philippe Binardek, Freshfel Europeko ordezkari nagusiak, honako hau adierazi du: “Krisi garaian, kontsumitzaileek dieta ez hain osasungarria aukeratzeko joera dute, energiaren ikuspegitik gogobetegarriagoa eta fruta eta barazkiak baino merkeagoa. 2022ko eta 2023ko joerek argi eta garbi adierazten dute pandemia osteko kontsumoaren hazkundea…
