Emakumeek kudeatutako lurrek NPBko 10 eurotik 3 baino ez dituzte jasotzen

Emakumearen Nazioarteko Eguna dela eta (8M), COAGeko Emakumearen Arloak eta Landa Inguruneko Emakumeen Konfederazioak (CERES) salatu dute emakumeen titulartasuneko ustiategiek zailagoa dutela nekazaritza-laguntzak eskuratzea.

Nekazaritza Bermatzeko Espainiako Funtsak (NBEF) argitaratutako datuen arabera, NPB laguntzak jasotzen dituzten emakumeen kopurua oso urrun dago gizonenekin parekatu ahal izatetik. Zuzeneko laguntzen %27,5 bakarrik jasotzen dute emakumeek, eta landa-garapeneko laguntzen %26,34. Horregatik guztiagatik, COAGek eta CERESek uste dute ezinbestekoa dela genero-ikuspegiari buruzko azterketa egitea nekazaritza-jarduera bultzatzeko bi programa horietan.

COAGek eta CERESek uste dute NPBn eta Landa Garapenerako Programan emakumeen eta gizonen arteko berdintasunean aurrera egiteko helburua landa-eremuko errealitateari genero-estrategia berri bat aplikatzea dela, ez bakarrik benetako berdintasuna lortzeko, baita landa-ingurunearen despopulazioa geldiarazteko ere. Gaur egun, bai NPBren laguntzak, bai PRDrenak, gizonen ikuspegitik diseinatu dira; izan ere, eredu bat ezartzen da laguntzak jasotzen dituen "mota" ustiategitzat, titularra gizona duten ustiategi gehienetara egokitzen dena. Hau da, ez da kontuan hartzen genero-ikuspegia. Horren bidez, kontuan hartu beharko litzateke titularrak emakumeak dituzten ustiategien gehiengoa gizonena ez den beste eredu bat dutela. Neurri txikiagoko ustiategiak dira, eta, kasu askotan, dirulaguntzetatik kanpo geratzen diren laboreak eta abeltzaintzako ekoizpen alternatiboak dituzte. "Horrek ez du esan nahi bideragarriak eta produktiboak ez direnik; izan ere, bizitza osoa daramate hor", zehaztu du Idañezek.

Aitzur-nekazaritza

CERESen ikerketa baten arabera, emakumeek eskubide gehiago gordetzen dituzte aitzurreko nekazaritzan, hau da, barazki-frutaren labore iraunkorretan eta abeltzaintzan. Golde-nekazaritzan, batez ere zereal-lehorreko nekazaritzan, gizonek presentzia handiagoa dute. Nekazaritza- eta abeltzaintza-ustiategietako genero-joera hori besteren kontura lan egiten duten emakume askoren "lanaldi murriztuaren" isla da. Familian eta gizartean emakumeei ezartzen zaizkien genero-estereotipoak errepikatzeak ez du uzten, kasu askotan, landa-eremuko emakumeak azalera handiagoko ustiategietan aritzen.

Era berean, nabarmendu behar da ustiategi batzuen titularrak emakumeak direla, eta ustiategi txikiagoak ez ezik, eredu eta ekoizpen desberdinak ere aukeratzen dituztela, nekazaritza iraunkorragoa azpimarratuz. Horrek lan handiagoa eskatzen du, eta, beraz, hektareak handitzeko aukera gutxiago.

"NPB ondo aplikatutako gizarte-berrikuntzaren adibide izan liteke, zalantzarik gabe. Aukera-berdintasuna ez da oinarritzen laguntzak jasotzeko baldintza berak ezartzean "ereduzko ustiapenaren" betekizunak bete ondoren, kasu honetan bezala; aitzitik, lehenago egin behar da, hau da, irteera-lerroan, eta ez helmugakoan. Horregatik, beharrezkoa da baldintzak diseinatzerakoan kontuan hartzea emakume titularrak dituzten ustiategien kasuistika. Araudia landa-eremura egokitzea da kontua, emakumeak kontuan hartuta", azpimarratu du Inmaculada Idañezek, COAGeko Emakumearen Arloko arduradunak eta CERESeko presidenteak.

Emakumeen eskaerak

Emakumearen egunean, EBren, Nekazaritza Ministerioaren eta autonomia-erkidegoen aurrean egiten ari diren mobilizazio- eta negoziazio-prozesuan emakume nekazarien eta abeltzainen eskaerak ikusarazi nahi ditugu:

1. Gure ekoizpen-kostuak estaltzen dituzten gure elikagaientzako prezio justuak
  Nekazaritza-politiketan lehentasuna ematea familia-ustiategi txiki eta ertainen ereduari.
2. Europaren apustua gure elikadura-segurtasunaren eta -subiranotasunaren alde.
3. Landa-ingurunean garapen ekonomiko eta soziala eta gure herrietako bizitza sortzen duten ekimen guztiei laguntza ekonomikoa eta instituzionala ematea.
4. Gazteak eta emakumeak nekazaritza-sektorean sartzeko eskaerei pizgarriak eta erraztasun handiagoak ematea.
5. Klima-aldaketaren ondorioei aurre egiteko nekazaritza-aseguruen sistema eraberritzea, lehorte-aldi errepikari eta bizietan gertatzen den bezala.
6. Landa-eremuko emakumeen eta gizonen errentagarritasuna eta ingurumenaren eta biodibertsitatearen babesa modu orekatuan uztartuko dituen produkzio-eredu iraunkorra sustatzea.